अहिले अप्रिल महिनाको अन्तिम हप्ता चलिरहेको छ । र यो साता आकाशमा मनमोहक दृश्यहरु देख्न पाइने भएको छ । अप्रिलको अन्तिम साता सूर्योदयभन्दा करिब १ घण्टा अगाडि शुक्र, मंगल, बृहस्पति र शनिलगायत ४ वटा ग्रह पूर्व दिशामा सीधा रेखामा देखा परेका छन् । यो दृष्य करिब १ हजार वर्षपछि देखिएको हो । यो दृश्य अन्तिम पटक सन् ९४७ मा देखिएको थियो ।
अहिले अप्रिल महिनाको अन्तिम साता चलिरहेको छ । यस सातामा निकै दुर्लभ दृश्य देखिएको छ । जसमा ४ वटा ग्रह एउटै रेखामा देखिएका छन् । यो कार्यक्रमलाई ग्रह परेड’ पनि भनिन्छ। अहिलेसम्म त्यहाँ ग्रह परेडको कुनै वैज्ञानिक परिभाषा छैन, तर बरु ग्रहहरू लाइनमा हुँदा यस्ता घटना देखाउनको लागि खगोल विज्ञानमा प्रयोग भइरहेको छ।
ग्रहीय परेड ३ प्रकारका हुने गर्दछन् । जब सौर्य मण्डलका ३ वटा ग्रह सूर्यको एक छेउमा आउँछन्, तब यो पहिलो प्रकारको सामूहिक परेड हो। यो वर्षमा धेरै पटक देख्न सकिन्छ। त्यसै गरी ४ ग्रह वर्षमा एक पटक, ५ ग्रह १९ वर्षमा एक पटक र ८ ग्रह १ सय ७० वर्षमा एकपटक रेखामा आउँछन् ।
दोस्रो ग्रह परेड उस्तो हो जसमा केही ग्रहहरू एकै समयमा आकाशको एक सानो क्षेत्रमा देखिन्छन्। यस्तो ग्रहीय परेड पछिल्लो पटक १८ अप्रिल २००२ र जुलाई २०२० मा भएको थियो। यससँगै तेस्रो ग्रह परेड निकै दुर्लभ छ र अहिले भइरहेको ग्रह परेड पनि तेस्रो प्रकारको थियो ।
यो दृश्य अप्रिल ३० मा पनि देखिनेछ
अप्रिलको अन्तिम साता सूर्योदय हुनुभन्दा १ घन्टा अघि चन्द्रमासहित ४ ग्रह शुक्र, मंगल, बृहस्पति र शनि पूर्वी क्षितिजबाट ३० डिग्रीमा देखिनुपर्ने थियो । यसपछि, ३० अप्रिल २०२२ मा, सबैभन्दा चम्किलो ग्रह शुक्र र बृहस्पति एकसाथ धेरै नजिक सकिने भएको छ । शुक्र बृहस्पतिको ०.२ डिग्री दक्षिणमा हुनेछ।
यदि अवस्था ठिक छ भने, परेडमा कुनै पनि ग्रह, बृहस्पति, शुक्र, मंगल र शनिलाई दुरबिन वा टेलिस्कोप बिना रेखामा देख्न सकिन्छ।
