हिन्दू पात्रो अनुसार आषाढ शुक्ल पक्षको एकादशीलाई देवशयनी एकादशी भनिन्छ। वर्षभरिमा पर्ने २४ एकादशीमध्ये देवशयनी एकादशी विशेष मानिन्छ, किनभने यही एकादशीबाट भगवान विष्णुले चार महिनासम्म योग निद्रामा जानुहुन्छ र भगवान शिवलाई सृष्टि सुम्पनुहुन्छ। भगवान विष्णुको निद्राका कारण यसलाई देवशयनी एकादश भनिन्छ।
यस बाहेक पद्म एकादशी, आषाढी एकादशी, हरिशयनी एकादशीका नामले पनि चिनिन्छ । यो एकादशीबाट चतुर्मास प्रारम्भ भई प्रबोधिनी एकादशीमा समाप्त हुनेछ । देवशयनी एकादशीको शुभ समय, पराण समय, पूजा विधि र आरती जान्नुहोस्।
एकादशी तिथि प्रारम्भ – २९ जुन बिहान ३:१७ बजे
एकादशी तिथि समाप्त हुन्छ – जुन ३० को २:४२ बजे
सिद्ध योग – २९ जून बिहान ५:१५ बजे देखि ३० जुनको ३:४३ बजे सम्म
देवशयनी एकादशीका दिन सबै कामबाट अवकाश लिएर दिनको सुरुवातमा स्नान आदि गर्नुहोस्।
भगवान विष्णुको विधिवत् पूजा गर्नुहोस्।
भगवान विष्णुलाई जल, पहेँलो फूल, माला, पहेँलो चन्दन, सुपारी, बताशा, अलैँची र सिक्का पैसा अर्पण गर्नुहोस्।
खीर, मिठाई आदि चढाउने।
भोगपछि एकादशी व्रत कथा, विष्णु चालिसाको पाठ गर्नुहोस् र घ्यूको दियो र धूप प्रज्वलन गरी मन्त्र जप गर्नुहोस्। यसपछि आरती गर्नुहोस्। दोस्रो तिथिमा शुभ समयमा व्रत तोड्नुहोस्।
