हिन्दू धर्ममा गणेश चतुर्थीको विशेष महत्त्व छ। हरेक महिना दुइवटा चतुर्थी आउने गर्दछ। यस आधारमा प्रत्येक महिनामा २ गणेश चतुर्थी हुन्छ। कृष्ण पक्षको पहिलो संकष्टी चतुर्थीमा पर्ने र शुक्ल पक्षमा पर्नेलाई विनायक चतुर्थी भनिन्छ। त्यस्तै जेष्ठ शुक्ल पक्षको चतुर्थीलाई संकष्टी चतुर्थी भनिन्छ। यस दिन बाधा हटाउने भगवान गणेशको पूजा गर्ने र व्रत बस्ने प्रचलन छ।
यस दिन भगवान गणेश पूजा गर्नाले व्यक्तिले हरेक क्षेत्रमा सफलता प्राप्त गर्नुका साथै सबै प्रकारका दुःख-कष्टबाट मुक्ति मिल्ने जनविश्वास रहेको छ । संकष्टी चतुर्थीको तिथि, शुभ समय र पूजा विधि जान्नुहोस्।
हिन्दू धर्ममा गणेश चतुर्थीको विशेष महत्त्व छ। एक वर्षमा २४ वटा चतुर्थी परेको छ । यस आधारमा प्रत्येक महिनामा २ गणेश चतुर्थी हुन्छ। कृष्ण पक्षको पहिलो संकष्टी चतुर्थीमा पर्ने र शुक्ल पक्षमा पर्नेलाई विनायक चतुर्थी भनिन्छ। त्यस्तै, जेष्ठ शुक्ल पक्षको चतुर्थीलाई संकष्टी चतुर्थी भनिन्छ।
यस दिन बाधा हटाउन भगवान गणेशको पूजा गर्ने र व्रत बस्ने प्रचलन छ। यस दिन भगवान गणेशको पूजा गर्नाले व्यक्तिले हरेक क्षेत्रमा सफलता प्राप्त गर्नुका साथै सबै प्रकारका दुःख-कष्टबाट मुक्ति मिल्ने जनविश्वास रहेको छ। संकष्टी चतुर्थीको तिथि, शुभ समय र पूजा विधि जान्नुहोस्।
संकष्टी चतुर्थीका दिन ब्रह्म मुहूर्तमा उठेर स्नान गर्ने, यसपछि सफा वस्त्र लगाएर भगवान गणेशको ध्यान गरी व्रतको व्रत लिनुहोस्। यस पछि भगवान गणेशको पूजा गर्नुहोस्। सबैभन्दा पहिले भगवानलाई फूलद्वारा जल अर्पण गर्नुहोस्।
यसपछि फूल, माला, दुबो, सिंदूर, अक्षत नैवेद्य आदि अर्पण गर्नुहोस्। यसपछि आफ्नो इच्छा अनुसार मोदक, बून्डी लड्डू वा भोग लगाउनुपर्छ। त्यसपछि घिउको दियो र धूप बालेर कथा सहित मन्त्र जप गर्नुहोस्।
अन्त्यमा विधिवत् आरती गर्नुहोस्। दिनभर व्रत बसेपछि साँझ अर्घ्यसहित चन्द्रमाको पूजा गर्नुहोस्। यसपछि भगवान गणेशको नाममा बसेको आफ्नो व्रत तोड्न सक्नुहुन्छ।
