आचार्य चाणक्यले आफ्नो नीति शास्त्रमा बालबालिकासँग सम्बन्धित धेरै नीतिहरू वर्णन गरेका छन्। चाणक्यले आफ्नो नीति शस्त्रमा आफ्ना छोराछोरीलाई सद्गुण बनाउन आमाबाबुले के-के कुराहरूमा ध्यान दिनुपर्छ भन्नुभएको छ। आचार्य चाणक्यका नीतिहरू आज पनि सान्दर्भिक छन्। चाणक्यको नीति अवलम्बन गर्नेहरूले सकारात्मक नतिजा पाएको बताइन्छ। यही कारणले गर्दा आचार्य चाणक्यलाई महान् शिक्षाविद्, अर्थशास्त्री, राजनीतिज्ञ र कूटनीतिज्ञ मानिन्छ।
लालनाद् बहवो दोषास्ताडनाद् बहवो गुणाः।
तस्मात्पुत्रं च शिष्यं च ताडयेन्न तु लालयेत् ॥
यस श्लोकको तात्पर्य यो छ धेरै प्रेमको कारण छोराहरूमा धेरै दोष उत्पन्न हुन्छन्। तिनीहरूलाई सम्झाउने तथा केही कुरामा = दण्ड दिएर पनि तिनीहरूमा गुणहरू विकास हुन्छन्। त्यसैले छोरा-छोरीलाई धेरै माया मात्र गर्नु हुँदैन, दण्ड पनि दिनु पर्छ।
केटाकेटीलाई मायामा राख्नुपर्छ भन्ने कुरा ठिक छ, तर अत्यधिक मायाले बालबालिकामा धेरै दोषहरू पनि पैदा गर्न सक्छ। मायाले गर्दा आमाबाबुको ध्यान बालबालिकाको गलत काममा जाँदैन। त्यसैले बालबालिकाले कुनै गल्ती गरेमा पहिले नै सम्झाएर त्यो गलत कामबाट टाढा राख्ने प्रयास गर्नुपर्छ। बच्चाले गल्ती गर्दा उसलाई बेवास्ता गर्नु उचित होइन। बच्चालाई गाली मात्र गर्नु पनि राम्रो होइन। बच्चाले गरेको अपराधको सजाय पनि हुनुपर्छ। ताकि उसले सही र गलत बुझ्न सकोस्।
