आचार्य चाणक्यका नीतिहरू आज पनि सान्दर्भिक छन्। चाणक्यलाई वर्तमान समयमा पनि महान् दार्शनिक, कूटनीतिज्ञ, राजनीतिज्ञ र अर्थशास्त्री मानिन्छ। भनिन्छ, चाणक्यले जीवनसँग सम्बन्धित हरेक पक्षलाई गहिराइमा वर्णन गरेका छन्। आचार्य चाणक्यले एउटा श्लोकको माध्यमबाट
यस्ता मानिसप्रति अत्यधिक लगाव राख्ने व्यक्तिको आत्मसम्मानमा ठेस पुग्ने बताउनुभएको छ। जान्नुहोस्-
निर्धनं पुरुषं वेश्या प्रजा भग्नं नृपं त्यजेत्।
खगा वीतफलं वृक्षं भुक्त्वा चाभ्यागतो गृहम् ॥
वेश्याले गरिबलाई छोड्छ, प्रजाले पराजित राजालाई छोड्छ, पक्षीहरूले फलहीन रूखहरू छोड्छन् र अचानक आउने पाहुनाले खाना खाएर घर छोड्छन्। आचार्य चाणक्यले यहाँ सम्बन्धको महत्त्व औँल्याएका छन्। मान्छेले आफ्नो स्वार्थ पूरा नभएसम्म सम्बन्ध राख्छ।
वेश्याको व्यवसाय भनेको पुरुषबाट पैसा लुट्नु हो। पैसा सकिएपछि उनीहरू फर्केर हेर्दैनन्। प्रजातान्त्रिक राजालाई मात्र जनताले सम्मान गर्छन्। जब ऊ शक्तिहीन हुन्छ, जनताले राजाको पक्ष छोड्छन्। त्यस्तै प्रकृतिको सामान्य नियम अनुसार रुखमा बस्ने चराचुरुङ्गीले रुखमा छायाँ र फल पाउँदासम्म रुखमा गुँड राख्छन्।
घरमा अकस्मात् आएका पाहुनालाई स्वागत र खानपान आदि दिएर सामाजिक तथा आफ्नो नियमअनुसार बिदा लिएर आफ्नो लक्ष्यतर्फ लाग्छन्।
यसको अर्थ मानिसले आफ्नो इज्जतको रक्षा आफैँ गर्नुपर्छ भन्ने भावना हो। उसले सम्बन्धको प्रकृतिलाई राम्ररी बुझ्नुपर्छ भन्ने अपेक्षा राख्नुपर्छ। कुनै पनि ठाउँ, व्यक्ति वा वस्तुसँग अत्यधिक संलग्न हुनुहुँदैन।
