आचार्य चाणक्यले मानव जीवनमा उपयोगी धेरै सरल र राम्रो सुझावहरू दिएका छन्, जसलाई सबैले सजिलै पालना गर्न सक्छन् र सुख र समृद्धिको साथ सफलता प्राप्त गर्न सक्छन्। चाणक्य नीतिले सैद्धान्तिक पक्षभन्दा व्यवहारिक पक्षमा बढी जोड दिएको छ। उनले आफ्नो नीतिमा यस्ता नियमहरूको बारेमा बताएका छन् जसको पालना गरेर मानिसले आफूलाई मृत्युको मुखमा जानबाट बचाउन सक्छ।
आचार्य चाणक्यले आफ्नो एक नीतिमा बताउनुभएको छ कि कुन कुराहरू मानिसको लागि बढी पीडादायी हुन्छन्। यी चीजहरूले मानिसलाई पृथ्वी नै नरक बनाइ दिन्छ। आचार्य चाणक्यबाट थाहा पाउनुहोस् कस्ता व्यक्तिबाट अलिकति सावधानी अपनाउनु पर्छ।
श्लोक
दुष्टा भार्या शठं मित्रं भृत्यश्चोत्तरदायकः:।
ससर्पे च गृहे वासो मृत्युरेव न संशय:।।
आचार्य चाणक्यले यस श्लोकको माध्यमबाट दुष्ट स्वभावकी पत्नी, नीच स्वभावको मित्र, अनुत्तरदायी नोकर र घरमा बस्ने सर्पबाट टाढा रहनुपर्ने बताएका छन्। किनभने यी मानिसहरूले व्यक्तिलाई थप समस्याहरू दिएर मृत्युको मुखमा पुर्याउँछन्।
तनाव दिने महिला
आचार्य चाणक्यको विश्वास छ कि महिलाको चरित्रसँगै उनको स्वभाव पनि सही हुनु जरुरी छ । घरमा दुष्ट स्वभावकी नारी आयो भने सुखी जीवन बिताउने घर विनाश हुन् सक्छ। यस्ता महिलाको घरमा बस्दा सबैलाई समस्यामा पर्छन्। यस्तो महिलाले बिहे गर्नुअघि सय पटक सोच्नुपर्छ।
नीच स्वभावका मित्र
हरेक मानिसको यस्तो साथी हुन्छ, जसलाई उसले आफ्नो सुख-दुःखको साथी मान्छ। जीवनका स–साना समस्याहरू उनीसँग सेयर गर्ने र सल्लाह लिने गर्छिन्। तर जसको नीच स्वभावका साथी छन्। उसले जुनसुकै बेला धोका दिन सक्छ। तपाई आफ्नो फाइदाको लागि आफ्नो गोप्य कुराहरू अरूसँग साझा गर्न सक्नुहुन्छ। तर यस्ता अविश्वासी साथीहरू पाउनु असह्य पीडा हो। त्यसैले यस्ता साथीहरूबाट तुरुन्तै दुरी कायम गर्नुपर्छ।
घरमा सर्प
आचार्य चाणक्यका अनुसार जुन घरमा सर्पको वास हुन्छ अर्थात् जुन घरमा बारम्बार सर्प आउँछ, त्यहाँ मृत्युको डर सधैँ रहन्छ। त्यसैले जुन घरमा सर्पको बास हुन्छ, त्यसलाई कुनै न कुनै उपायले हटाउनुपर्छ नत्र त्यो घर छोडिदिनुपर्छ।
