महान् विद्वान आचार्य चाणक्यले अर्थशास्त्र, राजनीति, कूटनीतिको बारेमा मात्र नभई व्यावहारिक जीवनका धेरै महत्त्वपूर्ण कुराहरू आफ्नो नीति शास्त्रमा बताएका छन् । चाणक्य नीतिका यी नीतिलाई जीवनमा पालना गर्न सकिएमा धेरै समस्याबाट बच्न सकिन्छ । यसका साथै यसले कठिन समयलाई पार गर्न पनि मद्दत गर्छ।
आचार्य चाणक्यले आफ्नो नीति शास्त्र चाणक्य नीतिमा जीवनमा उतार-चढाव र चुनौतिहरू रहेको बताएका छन्। तर एक व्यक्तिले केही यस्ता परिस्थितिहरूमा धैर्यताका साथ काम गर्नुपर्छ र कसैलाई भन्नु हुँदैन। आफ्नो दु:ख वा समस्या सबैको अगाडि उल्लेख गर्दा ठूलो समस्यामा पार्न सकिन्छ र समस्या कम हुनु भन्दा पनि थप दु:खी बनाउन सक्छ।
चाणक्य नीति भन्छ, जब व्यापारमा ठूलो घाटा हुन्छ, सबैको अगाडि उल्लेख नगर्नुहोस्। व्यापारमा भएको घाटा कसैको अगाडि नभन्रानु उचित हुनेछ। अन्यथा, मानिसहरू तपाई रतपाईसँग व्यापार गर्नबाट टाढिन थाल्नेछन्, यसले तपाईंको अवस्थालाई अझ खराब बनाउन सक्छ। साथै आफ्नो इज्जत गुमाउनुहुनेछ।
श्रीमान्–श्रीमतीमा कमजोरी हुनु वा दिनहुँ झगडा हुनु राम्रो होइन । यसले सम्पूर्ण परिवारमा नराम्रो प्रभाव पार्छ। सम्बन्ध सुधार्ने प्रयास गर्नु राम्रो हुनेछ। साथै, सधैँ ध्यान राख्नुहोस् कि पति-पत्नी बिचको झगडाको बारेमा कसैलाई नभन्नुहोस्। न त एक-अर्काको नराम्रो बचन भन्नुहोस्। तब मात्र झगडा समाप्त हुन्छ अन्यथा मानिसहरुको नजरमा तिम्रो छवि सदाको लागि ध्वस्त हुन्छ। साथै, तपाईंको वैवाहिक जीवन अरूको लागि मजाक बन्नेछ।
कुनै कारणले अपमानित भएमा यो कुरा कसैलाई नभन्नुहोस् । आफ्नो अपमान आफै भित्र राख्नु ठिक हुन्छ। सबैलाई बताउनु भनेको उनिहरुको नजरमा पनि आफ्नो इज्जत घटाउनु हो ।
